راهنمای خرید مانیتور

یکی از اجزای مهم PC جهت امور گیمینگ و همچنین امور گرافیکی (از قبیل طراحی های گرافیکی، کارهای رندرینگ و …)، استفاده از مانیتورهای مناسب می‌باشد، که علاوه بر کیفیت ساخت مناسب، کیفیت و دقت تصویر بالا و وضوح تصویر مناسب را برای انجام امور مورد نظر فراهم نماید. خرید یک مانیتور مناسب با کاری که می‌خواهید انجام دهید و البته، متناسب با بودجه‌ای که دارید خیلی کار راحتی نیست. تعارفی گوناگون و انواع و اقسام مدل‌ها و برندها در بازار وجود دارد که با ویژگی‌ها و خصوصیاتی که دارند، با یکدیگر رقابت می‌کنند. در این میان برندهایی مانند ام‌اس‌آی، سامسونگ، ال‌جی‌، ایسوس از محبوبیت و فروش بسیار خوبی در بازار ایران برخوردار هستند. در این مقاله به انواع مختلف مانیتور از لحاظ نوع صفحه نمایش، نوع پنل؛ و ویژگی های مهم آن همچون، نرخ نوسازی تصویر و زمان پاسخ دهی و …؛ پرداخت شده و توضیحاتی در مورد هر کدام ارائه خواهد شد.

از انواع صفحه نمایش می توان به: CRT ،  LCD ،  LED ،  OLED ،  QLED ،  Mini LED و … اشاره کرد.

صفحه نمایش های CRT (Cathode Ray Tube):

نوعی از نمایشگر آنالوگ می باشد که متکی بر پرتوهای الکترون و نقاط فسفر برای ایجاد تصاویر بر روی صفحه نمایش می‌باشد. این نقاط به وسیله پرتوهای الکترون فعال شده و بر اساس ترکیب های آن ها، طیف وسیعی از رنگ ها را ایجاد می‌کنند.

مزایا: کیفیت بالای تصاویر، – زمان پاسخگویی بسیار کم، – قابلیت نمایش رنگ های عمیق (به خصوص رنگهای تیره و سیاه بسیار با کیفیت و عمیق می‌باشند).

معایب: وزن بالا، – اندازه بزرگ، – مصرف برق بالا، – خطرات زیست محیطی و بهداشتی احتمالی ناشی از تابش الکترون ها اشاره کرد.

صفحه نمایش های LCD (Liquid Crystal Display):

این مانیتورها رایج‌ترین (بخصوص به علت قیمت مناسب) نوع صفحه نمایش در حال حاضر می‌باشند. این نمایشگرها از ویژگی مدولاسیون نوری کریستال مایع بهره می‌برند. قسمت فعال مانیتور در این نمایشگرها یک لایه ی مایع است که بین دو قطعه شیشه ی قطبی نگه داشته شده است، نوری از پشت صفحه به داخل تابیده و بلورهای مایع را روشن می‌کنند. این نمایشگرها در انواع صفحه تخت، صفحه خمیده، فوق باریک و قابل حمل تولید می‌شوند. این مانیتورها بیشتر از بابت مصرف انرژی کم و قابلیت حمل بالا مورد توجه می‌باشند.

مزایا: وزن کم، – ابعاد باریک، – کمتر بودن تشعشعات الکترو مغناطیسی، – مصرف کم انرژی

معایب: کیفیت تصویر، کیفیت پائین‌تر رنگ‌ها (بخصوص رنگ های تیره و سیاه) و زمان پاسخگویی کندتر نسبت به CRT ها.

صفحه نمایش های LED (Light Emitting Diode):

این صفحه نمایش ها از دیودهای ساطع نور برای تولید تصاویر بهره می‌برند؛ این دیودها به جای تولید گرما به وسیله جابه جایی الکتریکی از یک سمت به سمت دیگر نور (فوتون) را ایجاد می‌کنند که موجب ایجاد تصویر در نمایشگر می‌شود.

مزایا: مصرف انرژی کم، – عمر طولانی، – ابعاد کوچک، – روشنایی بالا، -کنتراست تصویر بالا، – آسیب رسانی کمتر به محیط زیست.

معایب: قابلیت تعمیر پذیری کم، – تغییر زاویه دید کم، – نمایش عمق رنگ کمتر.

صفحه نمایش OLED (Organic Light Emitting Diode):

این نمایشگرها نور صفحه را خود تولید می‌کنند (بدون نور پس‌زمینه (Back Light) کار می‌کنند.

مزایا: بسیار باریک و سبک هستند، – زاویه دید بسیار وسیع دارند، – دارای روشنایی و کنتراست بالا می‌باشند، – زمان پاسخگویی بسیار کوتاه، – ارائه رنگ های طبیعی و عمیق (رنگ های تیره و سیاه عمیق و طبیعی می‌باشند).

معایب: سوختگی، تغییر رنگ و نمایش با رزولوشن پائین در صورت استفاده طولانی مدت.

صفحه نمایش های QLED (Quantum-Dot Light Emitting Diode):

در این نمایشگرها نور پس زمینه به وسیله نقاط کوانتومی (QD)  تولید و باعث ایجاد تصویر می‌شوند.

مزایا: رنگ های خالص، شفاف و واقعی، – روشنایی و کنتراست بالا، – زاویه دید بسیار  وسیع، – زمان پاسخگویی بسیار کوتاه.

معایب: قابلیت سوختگی و تغییر رنگ در صورت استفاده طولانی مدت.

صفحه نمایش های Mini LED (Mini Light Emitting Diode):

نوع جدید تکنولوژی پس زمینه برای نمایشگرهای LCD می‌باشد. در این نمایشگرها از هزاران ساطع نور مینیاتوری (Mini LED) که قسمت های مختلف صفحه را به صورت جداگانه روشن و خاموش می‌کنند، استفاده می‌شود.

مزایا: روشنایی و کنتراست بالا، – دارای رنگ های خالص تر، شفاف تر و واقعی تر نسبت به نمایشگرهای معمولی LED ، – زمان پاسخگویی بسیار کوتاه.

معایب: قابلیت سوختگی و تغییر رنگ در صورت استفاده طولانی مدت.

انواع پنل های مورد استفاده در مانیتورها:

پنل های TN (Twisted Nematic) ،  پنل های VA (Vertical Alignment) ، پنل های IPS (In-Plane Switching)

• پنل های TN: این پنل ها حاوی کریستال های مایع هستند که بین دو فیلتر پلاریزه قرار گرفته‌اند. هر فیلتر هم اندازه و در زوایای 90 درجه نسبت به یکدیگر (یکی به صورت عمودی و دیگری به صورت افقی) قرار گرفته اند؛ در حالت استاندارد به دلیل جهتشان، هیچ نوری نمی‌تواند از فیلتر آنها عبور کند.
• پنل هایVA : این پنل ها از یک لایه ترانزیستور فیلم نازک (TFT) برای کنترل میدان الکتریکی در هر پیکسل استفاده می‌کنند. هر پیکسل به سه زیر پیکسل قرمز، سبز و آبی (RGB) تقسیم می شود که بسته به ولتاژ اعمالی می تواند از نظر روشنایی و رنگ متفاوت باشد. این پنل ها می توانند نور پس زمینه را به طور کامل مسدود و سیاهی بسیار عمیق ایجاد کنند.
• پنل های IPS: یک فناوری صفحه نمایش برای نمایشگرهای کریستال مایع (LCD) می‌باشد. در این فناوری، کریستال های مایع در صفحه ی نمایش به صورت مستقیم و عمودی قرار دارند و به همین دلیل، زاویه دید بسیار بالاتر و رنگ های دقیق تر و طبیعی تری نسبت به پنل های TN دارند. همچنین این پنل ها نصبت به نمایشگرهای OLED انرژی کمتری استفاده می‌کنند.

وضوح تصویر (Resolution):

وضوح تصویر تعداد پیکسل‌ها (کوچکترین واحد ساختاری یک تصویر که به عنوان سازنده تصویر نیز یاد می‌شود) در یک مانیتور می‌باشد. بر اساس تعداد پیکسل ها در «طول و ارتفاع» محاسبه می‌شود. وضوح تصویر بالاتر به معنی تعداد پیکسل بیشتر و تصاویر تیزتر (Sharp) می‌باشد. مانیتور ها اغلب در وضوح تصاویر FHD 1080p (1920*1080) ، QHD 1440p (2560*1440)  و UHD 2160p (3840*2160) ارائه می‌شوند.  HDیا High Definition کیفیت بالا،QHD  یا Quad HD چهار برابر HD که به 2K  نیز معروف می‌باشد و UHD یا Ultra High Definition کیفیت فوق العاده بالا که به 4K نیز معروف می‌باشد.

روشنایی تصویر:

از دیگر نکات مهم در انتخاب مانیتور می‌باشد. این عامل بر اساس «Nits» محاسبه شده و مقدار هر چه بزرگتر این عدد به معنی روشنایی هر چه بیشتر نمایشگر می‌باشد. در حال حاضر بیشتر مانیتورهای برتر موجود در بازار روشنایی تصویر بالاتر از 500 Nits را ارائه می‌دهند.

دقت رنگ های فضای رنگی:

برای تعیین کیفیت و دقت رنگ ها در مانیتورها از سه روش اندازه گیری: DCI_P3، sRGB  و Adobe RGB  استفاده می‌شود. هرچه درصد این روش‌ها بیشتر (مابین 0 – 100 درصد) باشد، شاهد کیفیت و دقت رنگی بهتر و واقعی‌تر خواهیم بود.

روشDCI_P3 : یک فضای رنگی RGB (قرمز، سبز و آبی) است که از سال 2005 در بخش سینما و برای پخش فیلم های سینمایی دیجیتال استفاده می‌شود. DCI_P3 نسبت به sRGB نمایش رنگ های وسیع تری دارد.

روش های sRGB و Adobe RGB از دیگر استانداردهای فضاهای رنگی هستند. Adobe RGB نسبت به sRGB وسعت رنگ بیشتری دارد (طیف وسیع تری از رنگ ها را نمایش می‌دهد).

نرخ نوسازی تصویر (Refresh Rate):

تعداد تصاویر نوسازی شده بر روی نمایشگر که بر حسب ثانیه می‌باشد. این نرخ بر اساس هرتز Hz (Hertz) محاسبه می‌شود. هر چه میزان نوسازی تصویر بالاتر باشد به معنی تصاویر صاف تر (Smooth) و تاری حرکت (Motion Blur)  کمتر می‌باشد. بیشتر مانیتورها دارای نرخ نوسازی بین 60 تا 140 هرتز می‌باشند.

فناوری‌های همگام‌سازی:

فناوری‌های FreeSync و G-Sync به کاهش پارگی تصویر، لگ و تأخیر ورودی کمک می‌کنند که می‌تواند تجربه بازی را بهبود بخشد. FreeSync راحت بوده و با کارت‌های گرافیک AMD و انویدیا سازگار است. فناوری G-Sync اختصاصی کارت های گرافیک انویدیا می‌باشد.

فناوری HDR:

فناوری HDR یا High Dynamic Range (دامنه دینامیکی بالا) فناوری‌ای است که برای بهبود کیفیت تصویر در نمایشگرها و محتوای ویدیویی استفاده می‌شود. این فناوری با افزایش کنتراست، روشنایی و دقت رنگ، تجربه بصری بهتری را ارائه می‌دهد. عملکرد فناوری HDR به این صورت است: کنتراست: HDR تفاوت بین روشن‌ترین و تاریک‌ترین نقاط تصویر را افزایش می‌دهد، که باعث می‌شود جزئیات بیشتری در سایه‌ها و نقاط روشن دیده شود. روشنایی: نمایشگرهای HDR می‌توانند روشنایی بیشتری تولید کنند، که باعث می‌شود تصاویر زنده‌تر و واقعی‌تر به نظر برسند. رنگ‌ها: HDR طیف وسیع‌تری از رنگ‌ها را نمایش می‌دهد، که باعث می‌شود تصاویر طبیعی‌تر و جذاب‌تر به نظر برسند. انواع مختلف HDR عبارت‌اند از: HDR10: استاندارد پایه‌ای HDR که توسط اکثر تلویزیون‌ها و مانیتورها پشتیبانی می‌شود. Dolby Vision: نسخه پیشرفته‌تر HDR که دقت رنگ و روشنایی بیشتری ارائه می‌دهد. HDR10+: نسخه بهبود یافته HDR10 که توسط سامسونگ و پاناسونیک توسعه یافته است.

زمان پاسخ دهی (Response Time):

زمانی است که جهت تغییر رنگ یک پیکسل از رنگی به رنگ دیگر طول می‌کشد. این زمان بر اساس میلی ثانیه (ms) محاصبه می‌شود. هرچه میزان زمان پاسخ دهی کمتر باشد، به معنی تاری حرکت کمتر و تصاویر صاف‌تر می‌باشد. بیشتر مانیتورهای با کیفیت بالا و گیمینگ، زمان پاسخ دهی کمتر از 5 میلی ثانیه دارند.